Krzyż „nie może być sprowadzony do przedmiotu noszonego z powodu przesądów albo jako ozdobny naszyjnik” – powiedział papież Franciszek podczas spotkania z wiernymi w niedzielę na modlitwie Anioł Pański w Watykanie. Pozdrowił obecnych tam Polaków. Zwracając się do wiernych zebranych na placu Świętego Piotra Franciszek mówił, że „krzyż jest świętym znakiem miłości Boga, znakiem ofiary Jezusa”. „Zróbmy tak, aby krzyż zawieszony na ścianie w domu albo ten mały, jaki nosimy na szyi, był znakiem naszego pragnienia przyłączenia się do Chrystusa w służbie z miłością na rzecz braci, zwłaszcza najmniejszych i najsłabszych”- wezwał papież. „Jeśli chcemy być uczniami Jezusa, to jesteśmy wezwani do naśladowania go poświęcając bezwarunkowo nasze życie w imię miłości Boga i bliźniego” – dodał. Franciszek przypomniał, że 1 września Kościół katolicki z innymi kościołami chrześcijańskimi obchodzi Światowy Dzień Modlitw o Ochronę Stworzenia. Odnotował, że w związku z nimi odbywają się różne inicjatywy na świecie, między innymi w Port-Louis na Mauritiusie, gdzie niedawno – jak mówił – doszło do katastrofy ekologicznej. Z tankowca wyciekło tam około tysiąca ton ropy naftowej. Franciszek zaapelował o położenie kresu napięciom na Morzu Śródziemnym. „Śledzę z zaniepokojeniem napięcia we wschodnim rejonie Morza Śródziemnego, które zwiększyły się z powodu różnych ognisk niestabilności. Kieruję apel o konstruktywny dialog i poszanowanie międzynarodowej praworządności, by rozwiązać konflikty, zagrażające pokojowi narodów w tym regionie”- powiedział. Trwa tam spór między Turcją a Grecją o prawo do eksploatacji surowców na Morzu Śródziemnym. Papież zauważył, że na plac Świętego Piotra przybyli pielgrzymi z różnych krajów, w tym z Polski. „Widzę polskie flagi, pozdrawiam Polaków”- dodał. W środę 2 września po raz pierwszy od prawie pół roku odbędzie się audiencja generalna papieża z udziałem wiernych. Jej miejscem będzie wewnętrzny dziedziniec Świętego Damazego przed Pałacem Apostolskim. Od marca Franciszek wygłaszał transmitowaną przez watykańskie media katechezę i kierował pozdrowienia z papieskiej biblioteki. Z Rzymu Sylwia Wysocka(PAP)
Przez tą bramę wchodzi Jezus Chrystus" - mówił hierarcha. "Niech więc nasza obecność w tym tygodniu wraz z Nim w Wieczerniku, w Getsemani, na Golgocie i w poranek zmartwychwstania pozwoli nam wszystkim, kolejny już raz w naszym życiu przejść przez krzyż z taką wiarą, nadzieją i miłością, aby dotrzeć do zmartwychwstania.
SZATY I STROJEOrnat - Wierzchnia, ozdobna szata liturgiczna używana przez kapłana,zasadniczo do sprawowania Mszy (tuwialnia) - Chusta do zasłaniania; wyraz czci, przede wszystkim jako welon naramienny używany przez błogosławiącego - Biała, długa, najczęściej płócienna spodnia szata - element stroju liturgicznego w kształcie szarfy używany przez duchownych jako znak władzy kapłańskiej; najważniejszy spośród szat liturgicznych. Cingulum- (pasek, sznur) Cingulum przepasuje się albę. Zwykle białe, choć może być w kolorze (mitra) - Liturgiczne nakrycie głowy biskupa (opata). Składa się z dwu sztywnych tarcz z przedniej i tylniej strony oraz z dwu zwisających z tyłu wstęg. Kapa - Wierzchnia, ozdobna szata liturgiczna w kształcie półkolistego płaszcza zapinanego na piersiach klamrą. Używana przy procesjach, sprawowaniu sakramentów i sakramentaliów z wyjątkiem Mszy - Kwadratowy, usztywniany kawałek płótna, służący do nakrycia kielicha mszalnego w celu uchronienia Najświętszej Krwi przed - Spodnia, płócienna szata liturgiczna w kształcie prostokątnej chusty zaopatrzonej w sznurki, nakładana na ramiona pod - Szaty liturgiczne; oficjalny strój osób pełniących różne funkcje w liturgii, a także bielizna kielichowa (korporał, puryfikaterz, palka) i ołtarzowa (obrus). Biret - Nakrycie głowy katolickich duchownych w kształcie czterokątnej, sztywnej czapeczki z trzema lub czterema rogami i - Długa, ozdobna laska, będąca oznaką władzy pasterskiej. Biskupi i opaci używają pastorału zakończonego spiralą, papież zaś, zwieńczonego - Strój duchownych; długa, sięgająca do kostek suknia z niskim, stojącym kołnierzykiem, zapinana z przodu na rząd małych guzików. Kapłani noszą sutanny czarne, biskupi fioletowe, kardynałowi purpurowe. Nadto niektórzy kapłani (kanonicy, prałaci) mają przywilej noszenia sutanny fioletowej, bądź z fioletowymi dodatkami (pas, mucet).Piuska - Okrągła, niewielka czapeczka, dla papieża w kolorze białym, kardynałów purpurowym, biskupów fioletowym i opatów w kolorze (infuła) - Liturgiczne nakrycie głowy biskupa (opata). Składa się z dwu sztywnych tarcz z przedniej i tylniej strony oraz z dwu zwisających z tyłu biskupi Znak więzi między biskupem a zarządzanym przez niego Kościołem lokalnym, np. - Biała, wełniana taśma ozdobiona sześcioma krzyżykami z czarnego materiału, mającą formę naszyjnika o dwu go: papież, patriarchowie, prymasi i metropolici. Puryfikaterz - Mały, biały, złożony na trzy części prostokątny kawałek płótna lnianego bądź konopnego, służący do puryfikacji, czyli do wycierania naczyń liturgicznych i palców Ubiór noszony przez zakonników i zakonnice Sięgająca najdalej do kolan, niekiedy ozdobiona, biała, płócienna szata używana podczas wykonywania czynności liturgicznych. Powstała ze skrócenia alby, dla większej wygody. Rokieta - Rodzaj komży o wąskich rękawach, podbitej najczęściej fioletową tkaniną, noszonej przez prałatów i kanoników jako strój chórowy lub na - Ozdobny krzyż noszony na piersiach przez biskupów. Mucet- Pelerynka sięgająca do łokci, z przodu najczęściej zapinana na guziczki, będąca oznaką władzy, noszona przez papieża, kardynałów, biskupów a także duchownych, którzy otrzymali taki przywilej (kanonicy niektórych kapituł). Velum (welon) - Nakrycie na kielich w kształcie prostokątnego i ozdobionego kawałka materiału w kolorze - Oznaki godności biskupiej, noszone podczas uroczystych liturgii: mitra, pastorał, piuska, pektorał oraz pierścień. Dystynktorium - Wzorowany na krzyżu biskupim ozdobny, metalowy emblemat w kształcie krzyża lub medalionu używany przez kanoników do uroczystego lub chórowego stroju. Szkaplerz - Szeroki pas materiału z przodu i z tyłu, zakładany na habit, oznaka czci dla Matki Bożej. Może też występować w postaci skórzanego medalika szkaplerznego noszonego również przez świeckich pod ubraniem. Dalmatyka - Wierzchnia, ozdobna szata liturgiczna diakona podobna do ornatu, ale posiadająca rozcięte I SPRZĘTKielich - Naczynie liturgiczne wykonane ze szlachetnych metali, często bogato zdobione, używane podczas Mszy św. do konsekracji wina. Składa się z czary (wewnątrz pozłacanej lub posrebrzanej) stopki i łączącego je Pęczek szczeciny osadzony na trzonku lub gąbka w perforowanym pojemniczku; służy do kropienia wodą - Naczynie na hostię w kształcie niewielkiego talerzyka lub głębszego naczynia. Wykonane jest ze szlachetnego metalu, często - Dzwonek wejściowy, umieszczony zazwyczaj przy wyjściu z zakrystii do prezbiterium używany do informowania zgromadzonych wiernych, że rozpoczyna się procesja do ołtarza, a wraz z nią liturgia. Puszka (Cyborium) - Zdobione naczynie w kształcie kielicha zaopatrzonego w przykrywkę, służące do przechowywania Najświętszego Sakramentu i rozdzielania Go - Sprzęt składający się z dźwięczącej przy uderzeniu tarczy lub kilku tarcz oraz pałeczki. Używany jest głównie podczas Naczynie z wodą służące do dokonywania rytualnych - Ozdobna tkanina rozpięta na czterech drążkach lub daszek nad godnymi czci miejscami (ołtarz), osobami (tron biskupi), a przede wszystkim niesiony podczas procesji nad kapłanem niosącym Najświętszy Sakrament. Ampułki - Szklane, rzadziej metalowe, małe naczyńka na wodę i wino potrzebne do sprawowania Mszy św., zwykle stojące na - Ozdobna, sztywna torebka z tkaniny, w której kapłan nosi Najświętszy Sakrament, np. do chorych. Monstrancja- Ozdobne, drogocenne naczynie liturgiczne, w którym wystawia się Najświętszy Sakrament do publicznej adoracji lub na procesję - Zbiornik na wodę chrzcielną umieszczony w świątyni, w prezbiterium lub oddzielnej kaplicy, służący do udzielania (lunula) - Rozwierany uchwyt w kształcie księżyca do przytrzymywania Hostii w kustodii i - Dzwonki służące do informowania wiernych podczas sprawowania liturgii, kiedy mają usiąść lub powstać, np.: na - Niewielkie, najczęściej przeszklone naczynie, w którym przechowywana jest Hostia przeznaczona do wystawienia w - (słuchalnica) Drewniany mebel, składający się z krzesła dla spowiednika i klęcznika dla penitenta, często oddzielonych od siebie kratką, przy którym sprawuje się sakrament pokuty. Łódka(navicula) - Naczynie na kadzidło, nazwane tak z powodu swojego kształtu, zaopatrzone w łyżeczkę do nasypywania kadzidła do Kwadratowy kawałek lnianego, białego płótna, składany na dziewięć części, na którym stawia się naczynia z Najświętszymi Postaciami, w celu uchronienia przed upadkiem świętych partykuł. Kadzielnica (trybularz) - Metalowe naczynie umocowane na łańcuszkach, zamykane perforowaną pokrywką, w którym spala się (kredensja, abakus) - Stolik znajdujący się zwykle w prezbiterium, na którym umieszcza się naczynia używane podczas Mszy św. (kielich, ampułki), oraz na którym można dokonywać puryfikacji. Pulpit - Drewniana, metalowa lub plastikowa podstawka do mszału stawiana na ołtarzu. Trybularz (kadzielnica) - Metalowe naczynie umocowane na łańcuszkach, zamykane perforowaną przykrywką, w którym spala się kadzidło. Relikwiarz - Drogocenny, zdobiony “pojemnik”, w którym przechowuje się relikwie świętych w celu wystawienia wiernym dla okazania przez nich czci. Kształty relikwiarzy mogą być różne, w zależności od rodzaju (grzechotka) - Drewniany przyrząd składający się z młoteczka, podstawki i rączki, używany zamiast dzwonków i gongu od Wielkiego Czwartku do Wigilii Naczynie z uchwytem na wodę święconą używaną do poświęceń i aspersji. Wraz z kociołkiem używa się Małe naczyńko zaopatrzone w przykrywkę, stojące obok tabernakulum, a służące do obmycia z partykuł rąk (kazalnica) - Wyeksponowane miejsce do czytań biblijnych, psalmu responsoryjnego, wygłaszania homilii czy intencji modlitwy wiernych; stół Słowa - Główny kościół diecezjalny pozostający pod zwierzchnictwem biskupa (matka wszystkich kościołów w diecezji, w którym odbywają się największe uroczystości diecezjalne i sprawowana jest Eucharystia pod przewodnictwem biskupa) lub miejsce przewodniczenia liturgii przez biskupa, na której ustawiony jest tron. Ołtarz - Centralne miejsce świątyni i ośrodek każdej liturgii. Jest to stół, najczęściej kamienny, na trwałe przymocowany do podłoża, na którym sprawuje się Mszę św. Składa się z mensy ołtarzowej i - Mały kościółek w miejscach oddalonych od kościoła parafialnego lub część świątyni z własnym ołtarzem, bądź też pomieszczenie w jakimś budynku, np. kaplice (absyda, transept)) - Wnęka w czołowej ścianie świątyni, najczęściej półkolista, miejsce na tron, miejsce przewodniczenia, sedilie. Miejsce przewodniczenia Umieszczone zazwyczaj na podwyższeniu siedzenie dla celebransa, zwrócone zawsze przodem do ludu, z reguły u szczytu apsydy lub - Budowla kościelna, kaplica do udzielania chrztu, niegdyś wraz z sakramentem bierzmowania. Świątynia (kościół, dom Boży) Budynek kościelny, stanowiący ośrodek życia liturgicznego i duchowego, np.: parafii, służący do celebracji liturgicznych z udziałem wiernych. Bazylika - W sensie architektonicznym wielo-nawowy kościół, którego nawa główna jest wyższa od naw bocznych, często z apsydą. W sensie liturgicznym tytuł honorowy nadawany świątyniom ze względu na ich szczególne - Część kościoła, w której znajduje się ołtarz, ambona, miejsce przewodniczenia, wyodrębnione z pozostałego wnętrza kościoła podwyższeniem (dla lepszej widoczności), lub nawet oddzielone balustradą komunijną. Cmentarz - Miejsce grzebania zmarłych znajdujące się przy kościele lub w oddaleniu, ale z własną kaplicą - Przestrzeń wewnątrz kościoła, przeznaczona dla wiernych i niekiedy podzielona rzędami kolumn lub filarów na nawę środkową i nawy boczne. Katakumby - Podziemne cmentarze wczesnochrześcijańskie; wielokondygnacyjne korytarze, najczęściej kute w skale, zakończone kryptami. Trumny umieszczano w niszach lub ścianach katakumb. Krypta - Podziemie kościoła przeznaczone do celów liturgicznych, a więc mieszczące kaplicę, albo służące za miejsce pochówku - Pomieszczenie w kościele, w którym przechowuje się wszystko, co jest potrzebne do sprawowania liturgii i nabożeństw. Zakrystia służy również do przygotowania się celebransa i asysty. Stalle - Ozdobne ławy znajdujące się w prezbiterium (chórze) kościołów katedralnych, kolegiackich i klasztornych, przeznaczona dla kanoników i - Kościół, przy którym niegdyś lub obecnie istnieje - Drogocenna, ozdobiona i zamykana szafka służąca do przechowywania Najświętszego Sakramentu. Klasztor - Miejsce zamieszkania przebywania zakonników lub zakonnic, często ogół pomieszczeń mieszkalnych z kościołem i budynkami - Zwykle świątynia o szczególnym znaczeniu kultowym, np.: sanktuarium Matki Bożej na Jasnej - Miejsce w kościele przeznaczone dla biskupa, składające się z ozdobnego krzesła, nad którym umieszczony jest herb biskupi i - Znajdujące się w prezbiterium siedzenie dla kapłana przewodniczącego celebrze (miejsce przewodniczenia) i dla usługujących (asysta, ministranci).Konkatedra (współkatedra, prokatedra) - Jeden spośród kościołów w diecezji zastępujący katedrę, czyli kościół będący pod zwierzchnictwem Kamienne lub metalowe naczynie na wodę święconą umieszczone w przedsionku kościoła. Przeżegnanie się wodą święconą jest symbolem duchowego oczyszczenia. KSIĘGIMszał- Księga liturgiczna zawierająca wszystkie teksty zmienne i stałe oraz przepisy potrzebne do odprawiania Mszy - Księga liturgiczna zawierająca modlitwy i sposób sprawowania sakramentów, poświęceń i błogosławieństw oraz innych czynności liturgicznych przez biskupa. Lekcjonarz - Księga zawierająca tzw. lekcje, czyli fragmenty ze Starego i Nowego Testamentu czytane lub śpiewane, przewidziane na wszystkie dni roku - Księga liturgiczna zawierająca teksty i wskazówki, jak kapłan powinien sprawować poszczególne sakramenty i sakramentalia, jakie, odmawiać modlitwy podczas procesji i błogosławieństw. Agenda - Zbiór przepisów i formuł modlitw dotyczących sprawowania sakramentów i - Ozdobna księga liturgiczna zawierająca tekst Ewangelii używana podczas uroczystych celebracji liturgicznych. Benedykcjonał - Księga liturgiczna zawierająca teksty błogosławieństw i poświęceń osób, rzeczy i - Część księgi Liturgii godzin zawierająca psalmy, podzielona na różne dni i pory dnia, w układzie czterotygodniowym. Brewiarz (Liturgia godzin)- Księga zawierająca teksty modlitw na różne pory dnia, do odmawiania których zobowiązani są - Księga zawierająca przepisy i formy uroczystego sprawowania - Śpiewnik zaopatrzony w zapis nutowy zawierający teksty śpiewów wykonywanych w czasie nabożeństw i czynności - Zbiór melodii powstałych w Kościele rzymskokatolickim w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, np. chorał - Oficjalna księga do użytku liturgicznego zawierająca melodie chorałowe do stałych i zmiennych części Mszy (kalendarz liturgiczny, dyrektorium) - Ujęte w formie kalendarza wskazówki i przepisy odnoszące się do odprawiania Mszy św., Liturgii godzin i innych I ZNAKIChleb - W liturgii używany jest niekwaszony chleb przyrządzany z mąki pszennej. Symbol życia, pożywienia, “chleba z nieba”. W Eucharystii Chleb staje się Ciałem liturgiczne - Wyrażają charakter danego dnia, święta czy innego obchodu liturgicznego. Do kolorów liturgicznych zaliczamy: biały, czerwony, zielony, fioletowy, różowy i rąk - Gest modlitewny wyrażający wzniesienie modlitwy do Boga, gest poddaństwa oraz nie zajmowania się niczym innym wobec (milczenie) - Czas w liturgii, podczas którego człowiek kontempluje to, co ujrzał i siedząca - Postawa ta związana jest w liturgii z wewnętrznym odprężeniem dla słuchania i rozważania słowa Bożego. Jest też postawą godności i władzy, którą zazwyczaj sprawowano na siedząco. Postawa stojąca - Zasadnicza postawa człowieka wolnego wyrażająca cześć i szacunek, gotowość służenia, słuchania i wypełniania Bożych nakazów. Jest to również postawa paschalna wyrażająca radość ze zmartwychwstania i czujnego oczekiwania na powtórne przyjście Chrystusa. Postawa klęcząca - Postawa wyrażająca pokorne uwielbienie, uniżenie się, oddanie najwyższej czci, uznania ograniczoności i zależności. Ma również charakter adoracyjny i - Każda liturgia jest składaniem Bogu dziękczynienia, szczególnie Msza św., pod której koniec, po przyjęciu Komunii świętej, składamy dziękczynienie, czyli trwamy przez chwilę w ciszy i na - Istotny składnik Eucharystii, symbolizujący doskonałą naturę Boską. Nadto wino jest symbolem radości życia i obfitości duchowych się w piersi - Wyraz samo obwinienia się, uznania swej niegodziwości, słabości i grzeszności wobec Boga i rąk - Gest modlitewny uznający bezradność wobec Boga, znak podniesienia ducha ku Bogu. Również postawa uwielbienia, wychwalania, prośby o dary łaski i błogosławieństwa. Credo- Wyznanie wiary; dłuższa wersja to Apostolskie Wyznanie Wiary (podczas Mszy św.), a krótsza to Skład Apostolski. Woda - Dolewana do wina podczas przygotowania darów oznacza grzeszną naturę ludzką. Poza tym oznacza życie, źródło płodności i oczyszczenia, np.: podczas chrztu, aspersji. INRI - Skrót napisu: “Jezus Nazareński, Król Żydowski”; napis umieszczony w trzech językach (aramejskim, greckim i łacińskim) na krzyżu przez Piłata, jako obwieszczenie winy Skazanego. Insygnia- Oznaki godności i władzy kościelnej, np.: dla biskupa mitra i krzyża - Krzyż dla chrześcijan jest znakiem odkupienia. Uczynienie znaku krzyża oznacza wezwanie jego wyzwalającej mocy. Nade wszystko znak krzyża jest najkrótszym wyznaniem wiary w Trójcę św. i w odkupienie przez - (pokłon, ukłon) Postawa wyrażająca pokorę,uniżenie się, oddanie szacunku przez “zmniejszenie” siebie samego. Obmycie rąk- Znaczenie tego gestu dobrze wyraża modlitwa kapłana zaczerpnięta z Księgi Psalmów: “Obmyj mnie, Panie, z mojej winy i oczyść mnie z grzechu mojego”. NAZWYKatafalk- Zazwyczaj drewniane lub metalowe podwyższenie w kształcie skrzyni, pomalowane na czarno lub fioletowo, często ozdobione symbolami śmierci i zmartwychwstania, na którym umieszcza się trumnę podczas nabożeństwa lampka - Czerwone światło palące się dniem i nocą, umieszczane w pobliżu tabernakulum wskazujące, że jest w nim przechowywany Najświętszy - Łacińska nazwa Najświętszego Sakramentu, znacząca “najświętszy”.Woda święcona - Woda pobłogosławiona przez kapłana i używana do pokropienia osób, przedmiotów i miejsc. Symbolizuje duchowe oczyszczenie lub przypomina sakrament chrztu (aspersja). Paschał (świeca wielkanocna) - Dużych rozmiarów świeca, ozdobiona wyrytym krzyżem, pięcioma ziarnami kadzidła, bieżącą datą roku oraz greckimi literami A i ?. Jest symbolem zmartwychwstałego Chrystusa Śmiertelne szczątki świętego, także części jego ubioru i służące mu do użytku przedmioty, które traktuje się ze czcią, ze względu na osobę świętego, z którym te przedmioty były - Dwanaście lub cztery świeczników przymocowanych do ścian kościoła w miejscach, gdzie znajduje się tyleż samo małych krzyżyków, które to miejsca namaścił biskup podczas konsekracji kościoła. Symbolizują, że kościół powstał na fundamencie (ablucja) - Rzeczywiste lub symboliczne obrzędowe obmycie ciała lub części ciała bądź przedmiotów (zbezczeszczenie) - Znieważenie miejsca albo przedmiotu kultu (np.: cmentarza, kościoła) przez niegodne czyny połączone ze zgorszeniem wiernych. Miejsca i przedmioty zbezczeszczone muszą być na nowo przyjęte do kultu sakralnego. Najcięższą profanacją jest znieważenie Najświętszych Postaci mszalny - Zmienne i stałe teksty liturgiczne dostosowane do charakteru obchodu liturgicznego (święta, wspomnienia), obejmujące modlitwy przewodniczenia, antyfony, czytania, prefacje i inne modlitwy oraz formuły stosowane w trakcie - Mieszanina oliwy i wonnych substancji, poświęcona przez biskupa na rannej Mszy św. w Wielki Czwartek (Msza krzyżma), używana do udzielania chrztu, namaszczenia chorych, konsekracji kościołów i - W starożytnym Kościele czas, w którym kandydaci do chrztu przygotowywali się do jego przyjęcia poprzez pogłębianie wiary, lekturę Pisma św., zaznajamianie się z nauką Kościoła i ucząc się życia we wspólnocie chrześcijańskiej. Dziś popularny jest neokatechumenat, czyli czas pogłębiania wiary we wspólnocie przez tych, którzy już przyjęli chrzest. Ablucja (lavabo) - Rzeczywiste lub symboliczne obrzędowe obmycie ciała lub części ciała bądź przedmiotów Wonna mieszanina żywicy i ziół, spalana w kadzielnicy podczas celebracji liturgicznych, np. na Mszy św., na okadzenie księgi Ewangelii, paschału, biskupa itd. Olej chorych - Wonna oliwa używana do obrzędu namaszczenia chorych. Obrzęd ten ma duchowo umocnić katechumenów - Wonny olej używany do udzielania sakramentów, np.: sakramentu - Okrągły, cienki i biały opłatek chleba upieczony z mąki pszennej rozrobionej w wodzie, który w czasie Eucharystii zostaje słowami konsekracji przemieniony w Ciało - Hołd posłuszeństwa i wierności składany papieżowi przez kardynałów (np.: po wyborze na Urząd Piotrowy) lub biskupowi przez duchowieństwo podczas - Cząsteczka Chleba eucharystycznego lub kropla Krwi Pańskiej. Kościół bardzo dba o to, żeby partykuły Świętych Postaci nie zostały zaniedbane czy upuszczone, dlatego stosuje się korporał, puryfikację, ablucję (kolekta) - Nazwa zbiórki ofiar, najczęściej pieniężnych, podczas Mszy św. na potrzeby kościoła lub - Okrągły, cienki i biały, mniejszy od Hostii, opłatek chleba upieczony z mąki pszennej rozrobionej w wodzie, który w czasie Eucharystii zostaje słowami konsekracji przemieniony w Ciało - Uroczyste i oficjalne przybycie nowego biskupa do swojej diecezji z procesjonalnym wejściem do katedry.
Lista wszystkich opisanych haseł krzyżówkowych oraz słów i wyrazów ze słownika języka polskiego pasujących do opisu W KOŚCIELE RZYMSKOKATOLICKIM: STRÓJ DIAKONÓW PRZYPOMINAJĄCY ORNAT Z KRÓTKIMI, ROZCIĘTYMI RĘKAWAMI; DAWNIEJ UŻYWANY JAKO STRÓJ KORONACYJNY CESARZY I KRÓLÓW, NOSZONY PRZEZ PAPIEŻA I BISKUPÓW
O rozkładzie dnia Jana Pawła II, o jego tempie pracy i efektywnym wykorzystywaniu każdej chwili krążą legendy. Większość z nich to... prawda. Wiedzą o tym watykańscy urzędnicy, którzy musieli dostosować się do papieskiego tempa. Mimo że przebyte choroby i trudy podeszłego wieku częściej dają o sobie znać, harmonogram zajęć Ojca Świętego tylko czasem ulega rozluźnieniu. fot. Adam Bujak/Apostoł Narodów/Biały Kruk Charakterystyczne elementy papieskiego stroju Pektorał - Ozdobny krzyż wykonany najczęściej ze złota zawieszony na szyi i przypięty na piersi. Czasami znajdują się w nim relikwie. Noszony od XII w. przez papieża oraz biskupów, kardynałów i opatów. Pierścień - oznacza więź biskupa z kierowanym przez niego Kościołem. W przypadku papieża oznacza jego więź z Kościołem powszechnym. Jest na nim wygrawerowany herb Ojca Świętego. Dla każdego papieża jest odlewany nowy pierścień ze złota uzyskanego ze stopienia pierścienia poprzedniego następcy św. Piotra.SNd75P.